artic

توانبخشي تعريف توانبخشي توانبخشي عبارت است از فرايندي متشكل از اقدامات هدفمند در جهت قادرسازي شخص معلول به منظور دستيابي به سطح نهايي توانايي و عملكرد جسمي – حسي – ذهني – رواني اجتماعي و حفظ اين توانائيها بر اين اساس توانبخشی وسيله اي در جهت زندگي معلولين براي استقلال بيشتر است در تعريف توانبخشي مفاهيمي مانند كاهش اثرات معلوليت – قادرسازي براي دستيابي به استقلال تلفيق و هم آميختگي اجتماعي كيفيت بهتر زندگي و خود ياري افراد معلول ماهيت خدمات توانبخشي تصميم گيري درخصوص بازتواني يك فرد معلول شامل يك سري اقدامات به هم پيوسته است كه شخص درمانگر را براي برنامه ريزي يك پروسه موفق كمك مي كند اين مراحل عبارتند از : ارزيابي سطح عملكرد و نقص فرد معلول سازماندهي تجزيه و تحليل اطلاعات ارزيابي شده تعيين اهداف كوتاه مدت بلند مدت تدارك و اجراي برنامه درمان و بازتواني مناسب جهت پاسخگوئي به اهداف ارزيابي و نتايج درمان انواع توانبخشي توانبخشي پزشكي به فرايندي از خدمات پزشكي اطلاق مي شود هدف آن توسعه تواناييهاي عملكردي و جسماني و رواني فرد معلول در جهت قادرسازي آنان براي دست يابي به يك زندگي مستقل و فعال است . اهم فعاليتهاي توانبخشي پزشكي عبارتند از: 1- نگهداري كوتاه مدت بيماراني كه به علت مشكلات اجتماعي يا مسائل تردد امكان بازگشت به خانواده را ندارند . 2- ارزيابي عملكرد جسماني – مراقبت و نظارت طولاني مدت براي معلوليت هاي شديد . 3- طراحي و ساخت وسايل كمك توانبخشي مورد نياز براي معلوليتهاي شديد 4- تدارك اطلاعات مورد نياز در باره تجهيزات و وسايل كمك توانبخشي و مركز خدمات رساني براي معلولين 5- درمانهاي فيزيكي از جمله الكتروتراپي – تحرك – ماساژ و هيدروتراپي توانبخشي آموزشي منظور از توانبخشي آموزشي برنامه ويژه اي است مي تواند نيازهاي خاصي كودكان معلول را برآورده سازد يك رويگرد منظم آموزشي براي كودكان معلول داراي 3 مرحله است: 1- انتخاب هدف آموزشي ، ارزيابي دقيق تواناي كودك ، معلم را در جهت انتخاب هدف مناسب ياري مي دهد . 2- انتخاب روش آموزشي مناسب ، معلم بايد روشي را انتخاب كند كه براي كمك به آموزش كودك مناسب تر است انتخاب شيوه مناسب براي يادگيري مي تواند كارآيي آموزش را افزايش دهد . 3- ارزشيابي پيشرفت برنامه ضرورت دارد كه پيشرفت كودك مورد پايش و نظارت قرار گيرد اگر در ارزيابي نشانه اي را براي پيشرفت مشاهده نشود بايد روش آموزش و همچنين اهداف آموزش مورد تجديد نظر قرار گيرد . 4- توانبخشي اجتماعي و رواني عبارت است از شرايط انطباق فرد معلول با اجتماع و سازگاري آن با محيط اين نوع توانبخشي باعث مي شود فرد آسيب ديده وارد جامعه شود و زندگي مستقلي را براي خود تشكيل دهد . براي شروع توانبخشي مبني بر جامعه نياز است فرد معلول از لحاظ رواني و اجتماعي ارزيابي قرارگيرد. اطلاعات دور توانبخشي اجتماعي نياز است عبارتند از : 1- اطلاعات وضعيتي شامل اطلاعاتي است كه در خصوص وضعيت زندگي – منبع و ميزان درآمد – امكانات خانواده – ميزان پوشش سطح آموزش نوع شغل 2- اطلاعات فرهنگي شامل اطلاعاتي است درخصوص وابستگي و مؤسسات فرهنگي و مذهبي هويت فرهنگي و مذهبي باورها و اعتقادات فرد معلول و خانواده معلول و ديدگاه آنها نسبت به معلول 3- اطلاعات مربوط به ميزان روابط با ديگران در اين روش اطلاعاتي از روابط زناشوئي – رابط والدين بافرزندان 4- اطلاعات شخص چگونگي برخورد شخص با استرسها و فشارها در گذشته برداشت وي از ناتوانی و پيامدهاي آن 5- جمع آوري اطلاعات در مورد نقاط قوت فرد نيز گردآوري شود زيرا مي توان در فرايند توانبخشي بر نقاط قوت اتكا كرد . توانبخشي حرفه اي توانبخشي حرفه اي فرايندي از خدمات مستمر و هماهنگ توانبخشي است كه در ابعاد ارزشيابي و راهنماي حرفه اي آموزش حرفه اي كاريابي و اشتغال در جهت قادر سازي فرد معلول براي دستيابي و ايفاء در شغل مناسب ارائه مي شود . توانبخشي حرفه اي در 4 مرحله انجام مي شود : 1- ارزشيابي و راهنمائي حرفه اي 2- آموزش حرفه اي 3- كاريابي و اشتغال 4- پيگيري رويگرد هاي ارايه خدمات توانبخشي مبتني بر مراكز در رويكرد خدمات توانبخشي مبتني بر مراكز ، موسسات روزانه يا شبانه روزي توان بخش مسئوليت تدارك خدمات مورد نياز افراد معلول را بر عهده دارند .يكي از بزرگترين معايب اين مؤسسات اين است كه قطع رابطه ، انزوات معلول است فرد از طريق تدارك خدمات از طريق مراكز شبانه روزي رابطه فرد معلول را با خانواده و جامعه قطع مي كند باعث انزواي او مي شود . خدمات توانبخشي فراموسسه اي خدمات توانبخشي فراموسسه اي توسط كادر توانبخشي مستقر در موسسات انجام مي شود در چنين برنامه اي كاركنان توانبخشي به خانه هاي افراد دارايي ناتواني مراجعه مي نمايند اين نوع خدمات توانبخشي متمركز بر فرد داراي ناتواني و احتمالاً خانواده اوست آموزش و مهارت آموزي حرفه اي در اين خدمات جايي ندارد از آنها كه دخالت جامعه در اين برنامه اغلب محدود است تغييرات اجتماعي چندان از آن حاصل نمي شود هزينه انجام شده براي ارايه خدمات در موسسات خيلي بيشتر است خدمات توانبخشي مبتني بر جامعه در سه دهه اخير نگرش جهاني از ارايه خدمات موسه اي و فراموسه اي به سمت خدمات مبتني بر جامعه تغيير كرده است تقاضا براي افزايش ارايه خدمات به معلولين گسترش نهصت عادي سازي معلولان و توصيه تدارك امكانات و ارائه خدمات در محيط زندگي اين افراد شعار دهد معلولين در رابطه ، ايجاد فرصتهاي مساوي براي معلولين و برقراري جامعه كه پاسخگوي نيازكليه افراد باشد منجر به برچيده شدن سنتي كه هزينه بالا و انزواي معلولين رادر بر داشت گروها و افرادي كه در اجراي برنامه توان بخش مبتني بر جامعه نقش دارند :افراد معلول خانواده معلول اعضاي جامعه نقش غيردولتي افراد متخصص اهداف توانبخشي مبتني برجامعه :تغيير نگرش جامعه و رفتار مردم نسبت به افرادمعلول دست يابي معلول در استقلال فردي و اجتماعي در حد امكان دستيابي معلول به استقلال فردي اجتماعي در حد امكان انتقال اطلاعات مناسب به معلولين كمك به تغيير معلولين در جهت اينكه از نقش دريافت كننده صرف خدمات به سمتي حركت كنند كه در برنامه ريزي توان بخش نقش فعال جدي ومؤثر ارتقاء دانش افرادي كه با معلولين سر وكار دارند تدارك خدمات بهداشتي مناسب براي افراد معلول در سطح جامعه