آنچه بايد بدانيم
مقدمه
* شما به عنوان یک فرد معلول در مورد مفهوم معلولیت تجربه دارید که دیگران فاقد آن هستند و می توانید این آگاهی و تجربه مخصوص به خود و دیگران نیز منتقل کنید تا بدین ترتیب به ایجاد زندگی بهتر برای خودتان و سایر افراد معلول و نیز کسانی که دارای مشکلات مشابه هستند کمک کنید.
* به تجربه دریافته اید که برخی از مردم ، فرد معلول را به چشم یک انسان مساوی با دیگران نمی نگرند. غالبا در تصمیم گیری ها فرد معلول نادیده گرفته می شود یا حتی از او نظر خواهی نمی کنند، همچنین شاید بدانبد که انجام کاری که برای سایر مردم امری عادی است برای افراد معلول تا چه حد دشوار است. شاید مدرسه رفتن، ازدواج کردن، یافتن شغل و کسب درآمد برای شما کار چندان ساده نباشد. امور بسیار دیگری هم وجود دارد که هرگز مجال انجام آن را نداشته اید. بنابراین از خودتان می پرسید: چرا باید چنین باشد؟
در پاسخ به پرسش شما جواب مناسبی وجود ندارد. چرا زندگی مانند دیگران برای شما راحت نیست و چرا باتوجه به وضعی که دارید، دیگران شما را به دشواری در میان خود می پذیرند؟ چرا همچون افراد عادی با شما رفتار نمی کنند؟ برای این پرسش ها پاسخ مناسبی وجود ندارد. همیشه وضع به این شکل بوده است. برخی تصور می کنند که دلیل آن ظاهر متفاوت شما است، که نمی توانید مثل آنان ببینید یا بشنوید یا حرف بزنید یا حرکت کنید، بنابر این با آنها مساوی نیستند همه این گفته ها نادرست و نامنصفانه است.
اما احساس خشم یا نومیدی کمکی به شما نمی کند. باید مساعی خود را برای بهبود این وضع به کار گیرید.
بهتر از همه این است که از خود و موقعیت خودتان شروع کنید تا بعد بتوانید برای کمک به افراد دیگری کمک به افراد دیگری که وضع شما را داشته اند تلاش کنید. برای انجام این کار، برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه شما را یاری خواهد کرد.
آن چه خود می دانید برای خودتان انجام دهید
آموزش برای انجام فعالیت های بیشتر
اجازه دهید از وضعیت خود شما آغاز کنیم. یک فرد معلول توانایی های بسیاری دارد و لازم است که این توانایی ها را پرورش دهید. این کار از راههای گوناگون به شما کمک می کند تا بر معلولیت خویش غلبه کنید و تا حل بسیاری از مشکلات روزمره، استقلال بیشتری پیدا کنید. تمام خانواده ها لباس پوشیدن، غذا خوردن، حرف زدن، راه رفتن و شیوه کسب آگاهی از محیط پیرامون را به کودکان خود می آموزند، آنها کودکان خود را به مدرسه می فرستند و در مشکلاتشان به آنها کمک می کنند، وقتی بزرگ شدند در پیدا کردن کار و بسیاری امور دیگر آنها را راهنمایی می کنند. اما کودک معلول شاید از چنین مساعدتها یا مشاوره هایی محروم بماند.
اگر معلول هستید، احتمالا در انجام یک یا چند مورد از این کارها مشکلاتی دارید. شاید در گذشته چنین مشکلی داشته اید یا هنوز هم نمی توانید برخی از فعالیت های مورد علاقه تان را انجام دهید. اگر کسی شما را راهنمایی کند، انجام بسیاری از کارهایی را که امروز برایتان امکان پذیر است، می توانید یاد بگیرید. وقتی نحوه انجام کاری را فهمیدید، می توانید طرز انجام آن را یاد بگیرید. باید بدانید چگونه از توانایی های خود برای غلبه کردن بر مشکلات استفاده کنید بیشتر معلولان این توانایی را دارند که نحوه کسب استقلال بیشتر را آموزش ببینند. این آموزش، توانبخشی نامیده می شود.
شاید از برخی از برنامه های توانبخشی از کشور خود خبر داشته باشید. شاید از برنامه هایی که در مراکز و موسسات توانبخشی ارائه می شود با خبر باشید، و شاید خودتان از این خدمات استفاده می کنید.ممکن است فکر کنید فقط متخصصان توانبخشی می توانند به فرد معلول کمک کنند، این تصور غلطی است. درست است که فهمیدن و تمرین برخی از کارهای توانبخشی دشوار است، لیکن بسیاری از آن کارها ساده است، و شما می توانید آنها را به تنهایی و یا با کمک عضوی از خانواده تان انجام دهید، و اگر سختکوش باشید و به طور مداوم تمرین کنید، در پایان نتایج خوبی به دست خواهید آورد. آن گروه از افراد معلول که در پرورش توانایی های خود امکان و پشتکار داشته باشند، نشان داده اند که چقدر می توان در این راه موفق بود. درسی که باید آموخت این است که افراد معلول مجال داشته باشند تا در راه پرورش توانایی های خود گام بردارند، بی شک می توانند زندگی خوبی داشته باشند.
امروزه بیشتر برنامه های توانبخشی در مراکز و مؤسسات خارج از منزل ارائه می شود اما اقداماتی صورت گرفته تا توانبخشی در خانه و در محیط زندگی شما نیز امکان پذیر شود. این نوع از توانبخشی مبتنی بر جامعه نامیده میشود. ممکن است کسی در پیشبرد برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه به شما کمک کند. این شخص را دستیار محلی می خوانیم، ببینید دستیار محلی منطقه شما کیست. شاید خود او این راهنما را به شما داده باشد.
از دستیار محلی بخواهید شما را ببیند تا بفهمد چگونه می توانید در برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه شرکت کنید. در مورد کارهایی که می توانید انجام دهید با دستیار محلی گفت و گو کنید. اگر برخی از کارهای روزانه نمی توانید انجام دهید، کتابچه های مربوط را از او بخواهید. در این کتابچه ها شرح داده شده است که چگونه می توانید خود را آموزش دهید تا چگونه یک عضو خانواده می تواند در انجام دادن کارهای بیشتر به شما کمک کند.
نباید انتظار داشت که برنامه توانبخشی به سرعت به پایان برسد. وقتی به منظور غلبه بر برخی مشکلات ناشی از معلولیت، خودتان را آموزش می دهیدتا از توانایی های خود استفاده کنید، شاید دوره آموزش چند ماه طول بکشد. برای رسیدن به نتیجه به نیرو و اراده نیاز دارید. دستیار محلی گاه به گاه نزد شما می آید تا در اجرای برنامه توانبخشی شما را حمایت و تشویق کند.
رفتن به مدرسه و پیدا کردن شغل
شاید نتوانسته باشید مثل کودکان دیگر به مدرسه بروید و در نتیجه امکان یادگیری خواندن و نوشتن و حساب کردن را نداشته اید. در این صورت در مورد نحوه رفتن به مدرسه از دستیار محلی پرسش کنید. بعد از این که آموزش خود را تمام کردید شاید بخواهید کاری انجام دهید. ببینید چه مشاغلی در محل شما وجود دارد و چه آموزشی برای آن لازم است. سپس می توانید تصمیم بگیرید چه شغلی برای شما مناسب است. گاهی برای یادگیری کار، مثل همه مردم، آموزش لازم است. در این صورت، مجددا با دستیار محلی صحبت کنید.
ممکن است بخواهید با فعالیت در یک برنامه توانبخشی به سایر افراد معلول نیز کمک کنید. این کار را به روش های متفاوت می توان انجام داد. شاید بتوانید یک دوره آزمایشی را بگذرانید و در توانبخشی شغلی داشته باشید. یا احتمالا شغل دیگری عهده دار شوید و در برنامه ها یا سازمان های توانبخشی کار داوطلبانه انجام دهید.
پس از آنکه یک برنامه توانبخشی را با موفقیت گذراندید، در مورد آن مطالب بسیاری خواهید آموخت، می توانید کسانی را که معلولیت مشابه به شما دارند ببینید و تجربیات خود را با آنها مبادله کنید و مشوق دیگران باشید، و در عین حال ببینید که آیا می توانید خودتان عهده دار مسئولیت برنامه توانبخشی در منطقه خود بشوید یا نه.برای این منظور به آموزش ویژه ای نیاز دارید تا در مورد انواع معلولیت ها آگاهی پیدا کنید. همچنین لازم است در مورد یادگیری انجام کارهای اجتماعی به دیگران نیز آموزش ببینند. برای این کار هم می توانید دوره ببینید مثلا ممکن است دوره دستیاران محلی را بگذرانید.
آن چه می توانید برای سایر افراد معلول انجام دهید.
در مراحل بعدی می توانید نقش مهمتری ایفا کنید. مثلا از چند نفر از افراد معلول و نیز از سایزین و از والدین کودکان معلول هم دعوت کنید که در جلسه ای شرکت کنند. با طرح مسائل روزمره بحث را آغاز کنید. مثلا از مشکلات عبور از روی جاده یا خیابان به خاطر دست اندازه ها یا سنگ هایی که در سر راه هستند صحبت کنید. یا اینکه از مراکز خدماتی که وجود پلکان مانع ورود افراد معلول می شود، یا موانعی در کلاس و مدرسه وجود دارد، برایشان حرف بزنید.
شاید بتوان راه حلی ارائه کرد و از مسئولان خواست این مشکلات را از میان بردارند. همچنین می توانید از دوستان معلول خود بخواهید در جلسات ملاقات با مسئولان جامعه شرکت کنند و با طرح مشکلاتی که دارند، از آنها کمک بخواهند.
تشکیل یک گروه از افراد معلول
کمی بعد می توانید باافراد معلول یک گروه تشکیل دهید. از آنجا که کودکان معلول نمی توانند در جلسات شرکت کنند، این امکان وجود دارد که والدین و بستگان آنها به شما بپیوندند، می توانید پس از کسب اجازه، این جلسات را به طور منظم در محل مدرسه یا مسجد برگزار کنید.
اگر برای گروهی بهمنظور مطرح کردن مشکلات افراد معلول متفقا تصمیم بگیرند،می توانید این کار را به صورت رسمی یا غیر رسمی انجام دهید. چنان چه این گرد همایی رسمی باشد، ممکن است با تصویب قوانینی که این گروه بر مبنای آن اداره شود، کار مناسبی انجان دهید. راهنمایی هایی برای تشکیل این قبیل گروه ها در صفحه بعدی ارائه شده است.
اگر گروهی که برای ارائه نظرات افراد معلول تشکیل می شوند بتواند به طور منظم با مسئولان جامعه ملاقات کند،ممکن است برخی تغییرات اجتماعی، خدماتی و سایر اقداماتی که به سود اعضای گروه باشد،انجام شود.
گروه شما باید کمیته ای داشته باشد ک همسئولیت انجام برنامه توانبخشی را به عهده بگیرد. ممکن است مسئولیت این کمیته منحصر به انجام برنامه توانبخشی، با یک کمیته چند مسئولیتی باشد.
هنگامی که برنامه ها ی توانبخشی در گروه شما مورد بحث قرار می گیرد، افراد معلول و والدین کودکان معلول هم باید حضور داشته باشند. در برنامه ریزی و چگونگی اداره گروه با آنها مشورت کنید.
اگر می خواهید در مورد نحوه تشکیل یک گروه اطلاعاتی کسب کنید. باید ببینید آیا گروه داوطلب دیگری مثل سازمان داوطلبان هلال احمر یا شورای ده در محل شما وجود دارد یا نه. یک نسخه از اساسنامه آنها را بگیرید و ببینید کدامیک از مواد آن به سازمان شما مربوط می شود. می توانید در یکی از جلسات آنها شرکت کنید و ببینید جلسات چگونه اداره می شود. نباید از آنها تقلید کنید. بلکه باید به دنبال یافتن سازمان ویژه ای برای گروه خود باشید، لیکن می توانید از تجربه دیگران چیزهایی بیاموزید. هنگامیکه تصمیم میگیرد برای ارائه نظریات افراد معلول گروهی تشکیل دهید تحقیق کنید که آیا خارج از جامعه شما گروه های مشابهی هم هست یا نه. اگر هست برایشان نامه بنویسید و حتی به دیدارشان بروید و در مورد امور مشترک با آنها صحبت کنید. شاید شما نیز مایل باشید بایک سازمان ملی تماس بگیرید و به این نتیجه برسید که خود شاخه ای از آن سازمان باشید.
همواره به خاطر داشته باشید که اعضای بیشتر، نفوذ زیادتری از یک فرد که به تنهایی کارها را انجام دهد، دارد.
امکان دارد چند چند مؤسسه ملی ویژه افراد معلول در کشور شما فعالیت کنند. شاید سازمانی متعلق به نابینان ؛ دیگری به ناشنوایان، آن یکی به معلولان جسمی – حرکتی و غیره باشد. معمولا در همه جا اینطور است و شما باید ببینید بهترین سازمانی که می توانید به آن بپیوندید کدام است. به خاطر داشته باشید که اگر تمام این معلولان دور هم جمع و یکصدا شوند، سخن آنها اهمیت بسیاری کسب خواهد کرد.
رهنمودهایی برای ایجاد سازمان ویژه افراد معلول
هنگامی که اساسنامه را می نویسید درباره مطلب زیر بیندیشید:
نام سازمان
هدف سازمان: مثلا بهبود موقعیت و شرایط افراد معلول در
(نام محله / منطقه / استان)
فعالیتهای سازمان : مثلا آگاه کردن مقامات ممسئولان ، افراد تصمیم گیرنده، مقامات سیاسی و دیگران از مشکلات افراد معلول ، بحث در باره راه حل این مشکلات و تقاضای حمایت مؤثر از آنان، کمک به اعضا به منظور کسب فرصتهای بهتر در توانبخشی، مانند تحصیل، اشتغال و فعالیتهای اجتماعی
عضویت : مثلا افراد معلول و بستگان آنان و سایر افراد علاقمند
سازمان بندی سازمان: مثلا انتخاب هیئت مدیره، رئیس، منشی و اگر وجوهاتی موجود است خزانه دار.
وظایف هر یک از مسئولان: به طور مثال:
رئیس از شرکت کنندگان در جلسات دعوت به عمل می آورد، جلسات را اداره می کند، نتایج و تصمیمات را جمع بندی می کند، به معرفی سازمان می پردازد و غیره.
منشی یادداشتها، گزارش جلسه ها و تمام مکاتب را نگهداری می کند.
خزانه دار که جمع آوری دیون و کمکها و حسابداری بر عهده اوست.
مدت هر دوره هیئت مدیره: به طور مثال یک یا دو سال (برخی سازمانها اصلی دارند مبتنی بر این که هیچکس نمی تواند بیش از دو دوره وظیفه واحدی را انجام دهد، تا بدین ترتیب به دیگران هم فرصتی داده شود تا آن کار را انجام دهند)
روش تصمیم گیری: به طور مثال با رأی دادن حق تصمیم گیری به اکثریت، این که چند نفر باید برای تصمیم گیری حضور داشته باشند.
روش بازرسی دفتر و حسابها: به طور مثال هر سال دو نفر از اعضا انتخاب می شوند تا به تمام حسابها و دفاتر رسیدگی کنند.
امکان عضویت مؤسسه در یک سازمان سراسر کشور
هر گونه وظیفه خاصی که قبلا ذکر شده است: ممکن است کسانی را که کمک مالی می کنند به عنوان اعضای افتخاری انتخاب کنید.
گروهی که نماینده افراد معلول است می تواند سبب تغییرات بسیاری شود، همراه براموری تأکید می کند
که در بین معلولان مشترک است. مثلا ممکن است این پرسش ها را مطرح کنید: چگونه جامعه می تواند به نیازهای افراد معلول بیشتر بیشتر توجه کند؟
به چه صورت می توان سطح برنامه ها و خدمات برای معلولان را ارتقا داد؟ چگونه می توان میزان مدرسه رفتن و کاریابی و غیره را برای معلولان افزایش داد؟
چنانچه کشور شما نظام یک حزبی دارد، سعی کنید با متنفذترین رهبران حزب ملاقات کنید. اما سازمان شما نباید ماهیت سیاسی داشته باشد، و بهتر است بیان کننده نیازهای افراد معلول باشد.
تماس با مطبوعات، رادیو و تلویزیون برای انتشار مقالات یا برنامه هایی که گویای اهداف مؤسسه شما است، همیشه سودمند خواهند بود. به خاطر داشته باشید روشهای بسیاری وجد دارد که از آن طریق می توانید کاری کنید که افراد معلول بیشتر مورد پذیرش و احترام دیگران قرار گیرند و نفوذ بیشتری پیدا کنند. شما و دوستان می توانید برای کسب حقوق مساوی با دیگران که هم اکنون شاید فاقد آن باشید، تلاش کنید.
شرکت در فعالیت های اجتماعی
مهم این است که همواره برای نفوذ در طرز تلقی جوانان تلاش کنید از سرپرست محلی و معلمان منطقه بخواهید که یک ساعت از وقت بچه های هر کلاس را به شما بدهد. برای کودکان توضیح دهید که افراد معلول بر اثر بیماری ها و حوادث گوناگون به معلولیت دچار می شوند. معلولیت از ارواح خبیثه یا از کیفر و نفرین الهی ناشی نمی شود و نباید از آن بترسند. معلولیت به دیگران سزایت نمی کند. بچه ها باید با افراد معلول مثل سایر مردم ارتباط برقرار کنند.
بگویید که افراد معلول هم کارهای بسیاری را که دیگران انجام می دهند می توانند انجام دهند. به آنها توضیح دهید که چگونه افرادی که دشواری ناشنوای دارند از زبان اشاره استفاده می کنند. نشانشان بدهید که چگونه افرادی که دشواری بینایی دارند از وسایل مخصوص استفاده می کنند. به سوالات بچه ها پاسخ دهید. بعد ها وقتی با این بچه ها برخورد کردید با آنها خوش و بش کنید و در نتیجه بعد از مدتی، بچه ها هنگام ملاقات با افراد معلول احساس راحتی بیشتری می کنند و کم کم می فهمند که افراد معلول درست مثل اشخاص سالم هستند.
* همچنین به خاطر داشته باشید که برای شما و دوستانتان مهم است که تماسهایتان را گسترش دهید. محدود شدن در گروه کوچک افراد معلول کافی نیست، و چنانچه در فعالیت های سایر مردم و گروهها شرکت نکنید، قادر به برقراری تماس و رابطه با آنها نخواهید بود. شرکت شما در همه فعالیت های جامعه، بینش و طرز تلقی دیگران را درباره افراد معلول تغییر خواهد داد. دیگران شما را به عنوان اعضای جامعه تلقی می کنندف نه افراد معلول.
* بنابراین اگر در مزرعه ای مشغول کار هستید، با سایر دهقانان همکاری کنید. اگر مغازه دارید به صنف مورد نظر بپیوندید. اگر زن هستید با زنان دیگر دوست شوید. اگر جوان هستید با جوانان دیگر به کارهای دسته جمعی بپردازید. اگر این کار را بکنید اهالی، به سهولت بیشتری شما را در میان خود می پذیرند. کمی بعد شما و دوستان معلولتان هم می توانید از طریق این گروه ها نظرات و نیازهایتان را بیان کنید.
* کارهای بسیازی هست که می توانید برای خود، خانواده معلولان دیگر،و جامعه خود انجام دهید آن چه را که به آن دست می یابید، همیشه از آغاز کار برایتان رو.شن نیست. ممکن است مدتی طول بکشد تا نتیجه ای به دست آید. اما همیشه ادامه تلاش است که اهمیت دارد و دگرگونی هایی به وجود خواهد آورد
* به تجربه دریافته اید که برخی از مردم ، فرد معلول را به چشم یک انسان مساوی با دیگران نمی نگرند. غالبا در تصمیم گیری ها فرد معلول نادیده گرفته می شود یا حتی از او نظر خواهی نمی کنند، همچنین شاید بدانبد که انجام کاری که برای سایر مردم امری عادی است برای افراد معلول تا چه حد دشوار است. شاید مدرسه رفتن، ازدواج کردن، یافتن شغل و کسب درآمد برای شما کار چندان ساده نباشد. امور بسیار دیگری هم وجود دارد که هرگز مجال انجام آن را نداشته اید. بنابراین از خودتان می پرسید: چرا باید چنین باشد؟
در پاسخ به پرسش شما جواب مناسبی وجود ندارد. چرا زندگی مانند دیگران برای شما راحت نیست و چرا باتوجه به وضعی که دارید، دیگران شما را به دشواری در میان خود می پذیرند؟ چرا همچون افراد عادی با شما رفتار نمی کنند؟ برای این پرسش ها پاسخ مناسبی وجود ندارد. همیشه وضع به این شکل بوده است. برخی تصور می کنند که دلیل آن ظاهر متفاوت شما است، که نمی توانید مثل آنان ببینید یا بشنوید یا حرف بزنید یا حرکت کنید، بنابر این با آنها مساوی نیستند همه این گفته ها نادرست و نامنصفانه است.
اما احساس خشم یا نومیدی کمکی به شما نمی کند. باید مساعی خود را برای بهبود این وضع به کار گیرید.
بهتر از همه این است که از خود و موقعیت خودتان شروع کنید تا بعد بتوانید برای کمک به افراد دیگری کمک به افراد دیگری که وضع شما را داشته اند تلاش کنید. برای انجام این کار، برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه شما را یاری خواهد کرد.
آن چه خود می دانید برای خودتان انجام دهید
آموزش برای انجام فعالیت های بیشتر
اجازه دهید از وضعیت خود شما آغاز کنیم. یک فرد معلول توانایی های بسیاری دارد و لازم است که این توانایی ها را پرورش دهید. این کار از راههای گوناگون به شما کمک می کند تا بر معلولیت خویش غلبه کنید و تا حل بسیاری از مشکلات روزمره، استقلال بیشتری پیدا کنید. تمام خانواده ها لباس پوشیدن، غذا خوردن، حرف زدن، راه رفتن و شیوه کسب آگاهی از محیط پیرامون را به کودکان خود می آموزند، آنها کودکان خود را به مدرسه می فرستند و در مشکلاتشان به آنها کمک می کنند، وقتی بزرگ شدند در پیدا کردن کار و بسیاری امور دیگر آنها را راهنمایی می کنند. اما کودک معلول شاید از چنین مساعدتها یا مشاوره هایی محروم بماند.
اگر معلول هستید، احتمالا در انجام یک یا چند مورد از این کارها مشکلاتی دارید. شاید در گذشته چنین مشکلی داشته اید یا هنوز هم نمی توانید برخی از فعالیت های مورد علاقه تان را انجام دهید. اگر کسی شما را راهنمایی کند، انجام بسیاری از کارهایی را که امروز برایتان امکان پذیر است، می توانید یاد بگیرید. وقتی نحوه انجام کاری را فهمیدید، می توانید طرز انجام آن را یاد بگیرید. باید بدانید چگونه از توانایی های خود برای غلبه کردن بر مشکلات استفاده کنید بیشتر معلولان این توانایی را دارند که نحوه کسب استقلال بیشتر را آموزش ببینند. این آموزش، توانبخشی نامیده می شود.
شاید از برخی از برنامه های توانبخشی از کشور خود خبر داشته باشید. شاید از برنامه هایی که در مراکز و موسسات توانبخشی ارائه می شود با خبر باشید، و شاید خودتان از این خدمات استفاده می کنید.ممکن است فکر کنید فقط متخصصان توانبخشی می توانند به فرد معلول کمک کنند، این تصور غلطی است. درست است که فهمیدن و تمرین برخی از کارهای توانبخشی دشوار است، لیکن بسیاری از آن کارها ساده است، و شما می توانید آنها را به تنهایی و یا با کمک عضوی از خانواده تان انجام دهید، و اگر سختکوش باشید و به طور مداوم تمرین کنید، در پایان نتایج خوبی به دست خواهید آورد. آن گروه از افراد معلول که در پرورش توانایی های خود امکان و پشتکار داشته باشند، نشان داده اند که چقدر می توان در این راه موفق بود. درسی که باید آموخت این است که افراد معلول مجال داشته باشند تا در راه پرورش توانایی های خود گام بردارند، بی شک می توانند زندگی خوبی داشته باشند.
امروزه بیشتر برنامه های توانبخشی در مراکز و مؤسسات خارج از منزل ارائه می شود اما اقداماتی صورت گرفته تا توانبخشی در خانه و در محیط زندگی شما نیز امکان پذیر شود. این نوع از توانبخشی مبتنی بر جامعه نامیده میشود. ممکن است کسی در پیشبرد برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه به شما کمک کند. این شخص را دستیار محلی می خوانیم، ببینید دستیار محلی منطقه شما کیست. شاید خود او این راهنما را به شما داده باشد.
از دستیار محلی بخواهید شما را ببیند تا بفهمد چگونه می توانید در برنامه توانبخشی مبتنی بر جامعه شرکت کنید. در مورد کارهایی که می توانید انجام دهید با دستیار محلی گفت و گو کنید. اگر برخی از کارهای روزانه نمی توانید انجام دهید، کتابچه های مربوط را از او بخواهید. در این کتابچه ها شرح داده شده است که چگونه می توانید خود را آموزش دهید تا چگونه یک عضو خانواده می تواند در انجام دادن کارهای بیشتر به شما کمک کند.
نباید انتظار داشت که برنامه توانبخشی به سرعت به پایان برسد. وقتی به منظور غلبه بر برخی مشکلات ناشی از معلولیت، خودتان را آموزش می دهیدتا از توانایی های خود استفاده کنید، شاید دوره آموزش چند ماه طول بکشد. برای رسیدن به نتیجه به نیرو و اراده نیاز دارید. دستیار محلی گاه به گاه نزد شما می آید تا در اجرای برنامه توانبخشی شما را حمایت و تشویق کند.
رفتن به مدرسه و پیدا کردن شغل
شاید نتوانسته باشید مثل کودکان دیگر به مدرسه بروید و در نتیجه امکان یادگیری خواندن و نوشتن و حساب کردن را نداشته اید. در این صورت در مورد نحوه رفتن به مدرسه از دستیار محلی پرسش کنید. بعد از این که آموزش خود را تمام کردید شاید بخواهید کاری انجام دهید. ببینید چه مشاغلی در محل شما وجود دارد و چه آموزشی برای آن لازم است. سپس می توانید تصمیم بگیرید چه شغلی برای شما مناسب است. گاهی برای یادگیری کار، مثل همه مردم، آموزش لازم است. در این صورت، مجددا با دستیار محلی صحبت کنید.
ممکن است بخواهید با فعالیت در یک برنامه توانبخشی به سایر افراد معلول نیز کمک کنید. این کار را به روش های متفاوت می توان انجام داد. شاید بتوانید یک دوره آزمایشی را بگذرانید و در توانبخشی شغلی داشته باشید. یا احتمالا شغل دیگری عهده دار شوید و در برنامه ها یا سازمان های توانبخشی کار داوطلبانه انجام دهید.
پس از آنکه یک برنامه توانبخشی را با موفقیت گذراندید، در مورد آن مطالب بسیاری خواهید آموخت، می توانید کسانی را که معلولیت مشابه به شما دارند ببینید و تجربیات خود را با آنها مبادله کنید و مشوق دیگران باشید، و در عین حال ببینید که آیا می توانید خودتان عهده دار مسئولیت برنامه توانبخشی در منطقه خود بشوید یا نه.برای این منظور به آموزش ویژه ای نیاز دارید تا در مورد انواع معلولیت ها آگاهی پیدا کنید. همچنین لازم است در مورد یادگیری انجام کارهای اجتماعی به دیگران نیز آموزش ببینند. برای این کار هم می توانید دوره ببینید مثلا ممکن است دوره دستیاران محلی را بگذرانید.
آن چه می توانید برای سایر افراد معلول انجام دهید.
در مراحل بعدی می توانید نقش مهمتری ایفا کنید. مثلا از چند نفر از افراد معلول و نیز از سایزین و از والدین کودکان معلول هم دعوت کنید که در جلسه ای شرکت کنند. با طرح مسائل روزمره بحث را آغاز کنید. مثلا از مشکلات عبور از روی جاده یا خیابان به خاطر دست اندازه ها یا سنگ هایی که در سر راه هستند صحبت کنید. یا اینکه از مراکز خدماتی که وجود پلکان مانع ورود افراد معلول می شود، یا موانعی در کلاس و مدرسه وجود دارد، برایشان حرف بزنید.
شاید بتوان راه حلی ارائه کرد و از مسئولان خواست این مشکلات را از میان بردارند. همچنین می توانید از دوستان معلول خود بخواهید در جلسات ملاقات با مسئولان جامعه شرکت کنند و با طرح مشکلاتی که دارند، از آنها کمک بخواهند.
تشکیل یک گروه از افراد معلول
کمی بعد می توانید باافراد معلول یک گروه تشکیل دهید. از آنجا که کودکان معلول نمی توانند در جلسات شرکت کنند، این امکان وجود دارد که والدین و بستگان آنها به شما بپیوندند، می توانید پس از کسب اجازه، این جلسات را به طور منظم در محل مدرسه یا مسجد برگزار کنید.
اگر برای گروهی بهمنظور مطرح کردن مشکلات افراد معلول متفقا تصمیم بگیرند،می توانید این کار را به صورت رسمی یا غیر رسمی انجام دهید. چنان چه این گرد همایی رسمی باشد، ممکن است با تصویب قوانینی که این گروه بر مبنای آن اداره شود، کار مناسبی انجان دهید. راهنمایی هایی برای تشکیل این قبیل گروه ها در صفحه بعدی ارائه شده است.
اگر گروهی که برای ارائه نظرات افراد معلول تشکیل می شوند بتواند به طور منظم با مسئولان جامعه ملاقات کند،ممکن است برخی تغییرات اجتماعی، خدماتی و سایر اقداماتی که به سود اعضای گروه باشد،انجام شود.
گروه شما باید کمیته ای داشته باشد ک همسئولیت انجام برنامه توانبخشی را به عهده بگیرد. ممکن است مسئولیت این کمیته منحصر به انجام برنامه توانبخشی، با یک کمیته چند مسئولیتی باشد.
هنگامی که برنامه ها ی توانبخشی در گروه شما مورد بحث قرار می گیرد، افراد معلول و والدین کودکان معلول هم باید حضور داشته باشند. در برنامه ریزی و چگونگی اداره گروه با آنها مشورت کنید.
اگر می خواهید در مورد نحوه تشکیل یک گروه اطلاعاتی کسب کنید. باید ببینید آیا گروه داوطلب دیگری مثل سازمان داوطلبان هلال احمر یا شورای ده در محل شما وجود دارد یا نه. یک نسخه از اساسنامه آنها را بگیرید و ببینید کدامیک از مواد آن به سازمان شما مربوط می شود. می توانید در یکی از جلسات آنها شرکت کنید و ببینید جلسات چگونه اداره می شود. نباید از آنها تقلید کنید. بلکه باید به دنبال یافتن سازمان ویژه ای برای گروه خود باشید، لیکن می توانید از تجربه دیگران چیزهایی بیاموزید. هنگامیکه تصمیم میگیرد برای ارائه نظریات افراد معلول گروهی تشکیل دهید تحقیق کنید که آیا خارج از جامعه شما گروه های مشابهی هم هست یا نه. اگر هست برایشان نامه بنویسید و حتی به دیدارشان بروید و در مورد امور مشترک با آنها صحبت کنید. شاید شما نیز مایل باشید بایک سازمان ملی تماس بگیرید و به این نتیجه برسید که خود شاخه ای از آن سازمان باشید.
همواره به خاطر داشته باشید که اعضای بیشتر، نفوذ زیادتری از یک فرد که به تنهایی کارها را انجام دهد، دارد.
امکان دارد چند چند مؤسسه ملی ویژه افراد معلول در کشور شما فعالیت کنند. شاید سازمانی متعلق به نابینان ؛ دیگری به ناشنوایان، آن یکی به معلولان جسمی – حرکتی و غیره باشد. معمولا در همه جا اینطور است و شما باید ببینید بهترین سازمانی که می توانید به آن بپیوندید کدام است. به خاطر داشته باشید که اگر تمام این معلولان دور هم جمع و یکصدا شوند، سخن آنها اهمیت بسیاری کسب خواهد کرد.
رهنمودهایی برای ایجاد سازمان ویژه افراد معلول
هنگامی که اساسنامه را می نویسید درباره مطلب زیر بیندیشید:
نام سازمان
هدف سازمان: مثلا بهبود موقعیت و شرایط افراد معلول در
(نام محله / منطقه / استان)
فعالیتهای سازمان : مثلا آگاه کردن مقامات ممسئولان ، افراد تصمیم گیرنده، مقامات سیاسی و دیگران از مشکلات افراد معلول ، بحث در باره راه حل این مشکلات و تقاضای حمایت مؤثر از آنان، کمک به اعضا به منظور کسب فرصتهای بهتر در توانبخشی، مانند تحصیل، اشتغال و فعالیتهای اجتماعی
عضویت : مثلا افراد معلول و بستگان آنان و سایر افراد علاقمند
سازمان بندی سازمان: مثلا انتخاب هیئت مدیره، رئیس، منشی و اگر وجوهاتی موجود است خزانه دار.
وظایف هر یک از مسئولان: به طور مثال:
رئیس از شرکت کنندگان در جلسات دعوت به عمل می آورد، جلسات را اداره می کند، نتایج و تصمیمات را جمع بندی می کند، به معرفی سازمان می پردازد و غیره.
منشی یادداشتها، گزارش جلسه ها و تمام مکاتب را نگهداری می کند.
خزانه دار که جمع آوری دیون و کمکها و حسابداری بر عهده اوست.
مدت هر دوره هیئت مدیره: به طور مثال یک یا دو سال (برخی سازمانها اصلی دارند مبتنی بر این که هیچکس نمی تواند بیش از دو دوره وظیفه واحدی را انجام دهد، تا بدین ترتیب به دیگران هم فرصتی داده شود تا آن کار را انجام دهند)
روش تصمیم گیری: به طور مثال با رأی دادن حق تصمیم گیری به اکثریت، این که چند نفر باید برای تصمیم گیری حضور داشته باشند.
روش بازرسی دفتر و حسابها: به طور مثال هر سال دو نفر از اعضا انتخاب می شوند تا به تمام حسابها و دفاتر رسیدگی کنند.
امکان عضویت مؤسسه در یک سازمان سراسر کشور
هر گونه وظیفه خاصی که قبلا ذکر شده است: ممکن است کسانی را که کمک مالی می کنند به عنوان اعضای افتخاری انتخاب کنید.
گروهی که نماینده افراد معلول است می تواند سبب تغییرات بسیاری شود، همراه براموری تأکید می کند
که در بین معلولان مشترک است. مثلا ممکن است این پرسش ها را مطرح کنید: چگونه جامعه می تواند به نیازهای افراد معلول بیشتر بیشتر توجه کند؟
به چه صورت می توان سطح برنامه ها و خدمات برای معلولان را ارتقا داد؟ چگونه می توان میزان مدرسه رفتن و کاریابی و غیره را برای معلولان افزایش داد؟
چنانچه کشور شما نظام یک حزبی دارد، سعی کنید با متنفذترین رهبران حزب ملاقات کنید. اما سازمان شما نباید ماهیت سیاسی داشته باشد، و بهتر است بیان کننده نیازهای افراد معلول باشد.
تماس با مطبوعات، رادیو و تلویزیون برای انتشار مقالات یا برنامه هایی که گویای اهداف مؤسسه شما است، همیشه سودمند خواهند بود. به خاطر داشته باشید روشهای بسیاری وجد دارد که از آن طریق می توانید کاری کنید که افراد معلول بیشتر مورد پذیرش و احترام دیگران قرار گیرند و نفوذ بیشتری پیدا کنند. شما و دوستان می توانید برای کسب حقوق مساوی با دیگران که هم اکنون شاید فاقد آن باشید، تلاش کنید.
شرکت در فعالیت های اجتماعی
مهم این است که همواره برای نفوذ در طرز تلقی جوانان تلاش کنید از سرپرست محلی و معلمان منطقه بخواهید که یک ساعت از وقت بچه های هر کلاس را به شما بدهد. برای کودکان توضیح دهید که افراد معلول بر اثر بیماری ها و حوادث گوناگون به معلولیت دچار می شوند. معلولیت از ارواح خبیثه یا از کیفر و نفرین الهی ناشی نمی شود و نباید از آن بترسند. معلولیت به دیگران سزایت نمی کند. بچه ها باید با افراد معلول مثل سایر مردم ارتباط برقرار کنند.
بگویید که افراد معلول هم کارهای بسیاری را که دیگران انجام می دهند می توانند انجام دهند. به آنها توضیح دهید که چگونه افرادی که دشواری ناشنوای دارند از زبان اشاره استفاده می کنند. نشانشان بدهید که چگونه افرادی که دشواری بینایی دارند از وسایل مخصوص استفاده می کنند. به سوالات بچه ها پاسخ دهید. بعد ها وقتی با این بچه ها برخورد کردید با آنها خوش و بش کنید و در نتیجه بعد از مدتی، بچه ها هنگام ملاقات با افراد معلول احساس راحتی بیشتری می کنند و کم کم می فهمند که افراد معلول درست مثل اشخاص سالم هستند.
* همچنین به خاطر داشته باشید که برای شما و دوستانتان مهم است که تماسهایتان را گسترش دهید. محدود شدن در گروه کوچک افراد معلول کافی نیست، و چنانچه در فعالیت های سایر مردم و گروهها شرکت نکنید، قادر به برقراری تماس و رابطه با آنها نخواهید بود. شرکت شما در همه فعالیت های جامعه، بینش و طرز تلقی دیگران را درباره افراد معلول تغییر خواهد داد. دیگران شما را به عنوان اعضای جامعه تلقی می کنندف نه افراد معلول.
* بنابراین اگر در مزرعه ای مشغول کار هستید، با سایر دهقانان همکاری کنید. اگر مغازه دارید به صنف مورد نظر بپیوندید. اگر زن هستید با زنان دیگر دوست شوید. اگر جوان هستید با جوانان دیگر به کارهای دسته جمعی بپردازید. اگر این کار را بکنید اهالی، به سهولت بیشتری شما را در میان خود می پذیرند. کمی بعد شما و دوستان معلولتان هم می توانید از طریق این گروه ها نظرات و نیازهایتان را بیان کنید.
* کارهای بسیازی هست که می توانید برای خود، خانواده معلولان دیگر،و جامعه خود انجام دهید آن چه را که به آن دست می یابید، همیشه از آغاز کار برایتان رو.شن نیست. ممکن است مدتی طول بکشد تا نتیجه ای به دست آید. اما همیشه ادامه تلاش است که اهمیت دارد و دگرگونی هایی به وجود خواهد آورد
No comments:
Post a Comment